Қазақстанда мобильді аударымдарды тексерудің жаңа тәртібі 2025 жылдың қыркүйегінен бастап күшіне енеді
2025 жылдың қыркүйегінен бастап Қазақстанда мобильді аударымдар бойынша салық органдарының тексеру тәртібі өзгермек. Бұл туралы Қаржы вице-министрі Ержан Біржанов мәлімдеді.
Жаңа ереже нені қамтиды?
Вице-министрдің айтуынша, қазіргі уақытта мобильді аударымдарды бақылау бойынша жұмыстар жүргізілуде және жаңа бұйрық дайындалған. Ол Салық кодексіне енгізілген заңнамалық өзгерістерге сәйкес, заң күшіне енген күннен бастап 60 күн ішінде қабылданып, іске қосылады. Демек, қыркүйек айынан бастап жаңа тәртіппен тексеріс жүргізіле бастайды.
Қандай жағдайда тексеріс жүргізіледі?
Жаңа ережеге сәйкес, салық органдары тек белгілі бір критерийлер орындалған жағдайда ғана мобильді аударымдарды тексере алады. Ол үшін келесі үш шарттың барлығы бір мезетте орындалуы тиіс:
-
Ақша 100 түрлі адамнан түсуі тиіс.
-
Барлық аударымдар үш ай ішінде жасалуы керек.
-
Аударымдардың жалпы сомасы 1 миллион теңгеден асуы қажет.
Бұл сома – 2025 жылға белгіленген 12 ең төменгі жалақының мөлшері (ЕТЖ = 85 000 теңге * 12 = 1 020 000 теңге).
Туыстар арасындағы аударымдар қалай қарастырылады?
Журналистердің «Туыстар арасындағы аударымдар тексеріле ме?» деген сұрағына Ержан Біржанов былай деп жауап берді:
«Егер анасы қызына, әкесі баласына, ағасы інісіне ақша жіберсе – ешқандай сұрақ туындамайды. Бұл – заңды және қалыпты жағдай. Тіпті 1-2 миллион теңге болса да, тексерілмейді, егер жоғарыда аталған үш критерий толық орындалмаса.»
Яғни, аударым сандары көп болғанымен, егер олар тек бірнеше адам арасында жүзеге асса, тексеріске негіз болмайды.
Қандай аударымдар есепке алынбайды?
Мемлекеттік кірістер комитетінің түсіндіруінше, тек басқа жеке тұлғалардан келген мобильді аударымдар ғана есепке алынады. Ал мынадай түсімдер тексеруге жатпайды:
-
Банкомат арқылы шотты толықтыру;
-
Депозиттен ақша аудару;
-
Жалақы;
-
Зейнетақы мен әлеуметтік төлемдер.
Қорытындылай келе, бұл өзгеріс жеке кәсіпкер ретінде тіркелмей, тұрақты түрде басқа адамдардан ақша алып отырған тұлғаларға бағытталған. Ал қарапайым азаматтардың туыстарымен немесе таныстарымен арадағы аударымдары бұл талаптарға сәйкес келмесе, тексеріске ұшырамайды.
Егер қаласаңыз, осы мәтінді қысқаша инфографика немесе түсіндіру парағы ретінде де жасап бере аламын.